một sớm bên vườn xưa
cõi lòng vừa khép lại
vội vàng một giấc mơ cõi lòng vừa khép lại
Nhà ở Huế thường có ít nhiều một khoảng sân vườn hoa trái. Mỗi ngôi vườn thường không lớn lắm, vừa và đủ để con người trải tấm lòng mình lên đó. Tuổi nhỏ gởi năm tháng hoa niên cùng tâm hồn thơ dại của mình trên những cây trái bốn mùa, tuổi gìa thì gởi cõi lòng mình trên những ngọn lá hoa. Hoa cho đời sống sắc màu và hương thơm, trái cho người mùi vị của bốn mùa chua ngọt.
Ôi đến bây giờ vẫn còn nghe thơm mùi hoa bưởi hoa chanh và còn như thấy màu trắng của hoa ổi, hoa đào, màu vàng lấm tấm của hoa nhãn và tím đỏ li ti của hoa khế ở góc vườn xưa bên đường Ngự viên. Khi nhánh ổi cành đào đến mùa đơm trái, những trưa trốn ngủ vắt vẻo trên cành với một gói muối ớt kèm theo, ối còn non chát, đào chưa chín còn chua, chấm với muối ớt cũng ngon quá một thời. Thỉnh thoảng có một lọai trái lạ hái từ rừng xanh được mang về bán dưới phố. Đó là hat muồng trên núi Bãng Lãng . Mà núi Bãng Lãng ở mô cũng chẳng biết, nơi đó là nơi nào mà có những hạt Muồng tím sẫm lạ lùng và khan hiếm đối với lũ trẻ ở phố để nhiều phen mơ một cuộc phiêu lưu ở chốn đại ngàn .
Khi cái tuổi trèo cây hái trái trôi qua, đến tuổi biết mơ màng mới nhớ nơi vườn nhà còn có cội mai vàng trước sân kề bên bể cạn. Mùa xuân hoa mai nở vàng như màu nắng lụa trên tà áo ai qua. Khi biết thương nhớ những đóa hoa nơi sân vườn nhà cũ cùng với mùa xuân đã qua, hình như lúc đó người tuổi trẻ đang bước qua miền trận mạc. Giữa chốn đạn bom rình rập, sinh tử chập chờn chợt thấy đời người sao mà mong manh như những đóa hoa quá đỗi. Mưa nắng bay qua mà như hờ hững , chỉ những ngày cuối năm chợt thấy mênh mang nổi buồn rất cũ . Vâng, là một nổi buồn rất cũ bởi cứ cuối năm mùa xuân đúng hẹn quay về để người ngoài chiến trận thấy nhớ nhà và người thân chi lạ . Nhớ luôn những sắc màu hoa lá và rồi thầm hỏi không biết cội mai bên sân vườn cũ có còn ra hoa như những mùa xuân xưa ta còn ở đó hay không ? Có một mùa xuân , cô em gái cùng mấy cô bạn đứng chuyện trò cười nói rộn rã dưới cội mai vàng .Thỉnh thoảng ngọn gió mùa xuân bất chợt thổi qua, những cánh hoa mai vàng mỏng manh bay trong gió vương trên tóc trên vai những người đứng đó, đẹp không ngờ .Có cô nhỏ soi bóng mình trong bể cạn ,thấy trên làn nước biếc nét mặt người chập chờn giữa những cánh hoa mà phân vân tự hỏi không biết giữa người là hoa hay giữa hoa là người .
Chiến tranh đã chấm dứt. Mùa xuân thời nọ đã đi qua, những người thời nọ cũng không còn gặp lại nhau ở dưới cây hoa mai cũ mà đã tan tác theo đời, không biết còn có bao giờ nhớ lại một mùa xuân năm xưa. Vườn nhà xưa đã bán từ lâu, theo giòng người bỏ thành phiêu dạt vào tận miền nam xa vời, nhiều khi đứng trong bóng chiều ở chốn đồi nương mà nghe cõi lòng buồn vô hạn.
Buổi chiều tiếng hát nhỏ của các cô em gái vang nhẹ trong cái tịch mich của đồi nương nghe mà buồn như muốn khóc. Đó là tiếng hát của người kinh thành lưu lạc ở chốn hoang vu. Nhiều khi đứng lặng ở bên ngoài nghe các em thầm buồn nhắc lại những kỷ niệm ở Huế mà thấy mình như chết lặng với nổi đau .
Vườn nhà xưa ở Huế được tạo dựng lại ở nơi này , vẫn vài loại cây ăn trái trồng quanh quất quanh nhà ,tiếc rằng tuổi niên thiếu đã qua từ thưở nào rồi nên không còn trèo cây hái trái ăn với muối ớt như ngày xưa. Cây mai vàng trồng ở bên hiên nhà nhưng không có cái bể cạn với hòn non bộ như ở Huế, nên mãi mãi không bao giờ nhìn lại được cái hình bóng của người chập chờn trên làn nước cùng với những cánh hoa mai để rồi bâng khuâng tự hỏi hoa là người hay người là hoa . Hồng nhan cũng như hoa lá thóang nở thóang tàn .
Đời người cũng mong manh như ngọn khói. mới đó mà đã tan. Bao nhiêu giấc mộng một đời nhiều khi tụ lại không tròn đươc một hạt sương đọng trên lá, rứa thì hà cớ chi lại phải loay hoay tất bật với những phiền lụy của cuộc đời, biết là như rứa nhưng dễ chi mà được thong dong. May mà còn có cỏ cây hoa lá bên đời để đôi khi cõi lòng mệt mỏi thì về đứng bên hiên nhà chuyện trò cùng với lá hoa .
Có lẽ rứa, nên người Huế xưa khi tạo dựng một ngôi nhà thường có một khỏang vườn hoa lá vây quanh .
